Dlaczego drewno jest atakowane przez grzyby i gnije. Jak zidentyfikować zaatakowane drewno i co zrobić, aby zapobiec gniciu

Wybór drewna do szerokiej gamy projektów, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domu, zależy od takich kryteriów, jak różnorodność gatunków, przyjemny wzór słojów i kolor, łatwość obróbki, poczucie siły i ciepła, jakie daje, oraz fakt, że jest to materiał odnawialny. Istnieją jednak również zastrzeżenia, zwłaszcza w przypadku stosowania na zewnątrz lub w obszarach domu o wysokiej wilgotności. Wiąże się to z ryzykiem gnicia. Co jednak powoduje gnicie drewna? Czy jest to tylko woda, czy też w grę wchodzą inne czynniki? Czy jest coś, co możemy zrobić, aby je wzmocnić? Czy istnieją różnice gatunkowe w odporności na gnicie? Proponuję odpowiedzieć na te i inne pytania poniżej.

Co powoduje gnicie drewna

Próchnica drewna, czyli rozkład drewna, jest powodowana przez mikroorganizmy, a konkretnie przez określone grzyby. Żywią się one składnikami drewna - celulozą, hemicelulozą i ligniną - powodując istotne zmiany w jego strukturze i właściwościach. W wyniku rozkładu drewno zmienia kolor, a jego gęstość i wytrzymałość maleją.

Aby grzyby mogły się rozwijać, potrzebne jest sprzyjające środowisko. Jest ono zapewniane przez:

• zawartość wody w drewnie powyżej 20%
• istnienie źródła pożywienia
• obecność tlenu
• temperatura w zakresie 0-40°C.

Wszystkie te czynniki powinny być obecne w tym samym czasie i wystarczy oddziaływać na którykolwiek z nich, aby przerwać wzrost. Ponieważ składniki odżywcze i tlen są obecne w drewnie, a zakres temperatur jest bardzo szeroki i łatwy do osiągnięcia, jedynym czynnikiem, na który można wpływać, jest zawartość wody.

Drewno naturalnie traci wodę natychmiast po ścięciu. Jest to woda wolna, która dostaje się do drzewa wraz z pożywieniem. Zawartość wilgoci w ściętym drzewie spada dość szybko do około 30%, jest to woda we włóknach drzewnych, zwana również wodą związaną. Nie wydostaje się ona tak łatwo, a jej usunięcie zajmuje dużo czasu. suszenie naturalne lub sztuczne aby osiągnąć zalecaną wilgotność dla drewna 8-12% do użytku w pomieszczeniach i 14-18% do użytku na zewnątrz (w dużym stopniu zależy od wilgotności na zewnątrz).

Jednak drewno lubi wilgoć i gdy znajdzie się w miejscu z wodą, ma tendencję do jej wchłaniania. Zwiększa to wilgotność, a zastój wody w drewnie tworzy korzystne środowisko dla rozwoju grzybów powodujących próchnicę.

Grzyby rozkładające drewno

Główne grzyby rozkładające drewno dzielą się na 3 kategorie:

• brązowa zgnilizna
• biała zgnilizna
• miękka zgnilizna.

Brązowa zgnilizna atakuje hemicelulozę i celulozę drzewną. W procesie degradacji hemicelulozy powstaje nadtlenek wodoru, który dalej atakuje celulozę. Atak jest szybki, ponieważ mała cząsteczka nadtlenku wodoru bardzo łatwo przemieszcza się przez drewno, znacznie szybciej niż rozprzestrzeniają się zarodniki. W rezultacie drewno kurczy się (kurczy się), zmienia kolor na brązowy i pęka na kawałki w kształcie sześcianu.

Kilka grzybów jest znanych jako brązowa zgnilizna: Gąbka domowa lub grzyb łzawiący (Merulius Lacrimans), Grzyb piwniczny (Coniophora putanea), Brązowa zgnilizna(Gloeophyllum). Dowiedz się więcej na ich temat tutaj. Grzyb rozwija się w temperaturze od 18 do 35°C, często dostaje się do tynku domu i bardzo trudno się go pozbyć.

Biała zgnilizna atakują ligninę, ale grupa ta obejmuje również grzyby, które atakują zarówno ligninę, jak i celulozę. W wyniku ataku drewno zmienia swoją strukturę, stając się wilgotne i miękkie oraz przybierając gąbczasty lub tłusty wygląd. Kolor również zmienia się na biały lub żółtawy.

Nie wszystkie grzyby z tej grupy są niebezpieczne. Niektóre, jak grzyby shiitake, są uprawiane jako źródło pożywienia. Ich zdolność do wytwarzania enzymów potrzebnych do rozkładu ligniny doprowadziła również do ich wykorzystania w procesach odkażania środowiska.

Miękka zgnilizna wydziela enzym, który atakuje celulozę, powodując bardzo małe dziury w drewnie. Może powodować przebarwienia lub pęknięcia i czasami jest mylona z brunatną zgnilizną. Jest ona mniej agresywna niż zgnilizna brunatna i rośnie raczej na zewnątrz na powalonych drzewach. Jednak to, co czyni ją bardzo nieprzyjemną, to fakt, że rozwija się w wilgotnych i ciepłych warunkach, w których brązowa i biała zgnilizna nie może się rozwijać. Może nawet rosnąć w temperaturach poniżej zera, nawet do -15°C i poniżej. Przykładami grzybów powodujących miękką zgniliznę są Chaetomium, Ceratocystis lub Kretzschmaria deusta.

Nawet jeśli nie są one bezpośrednio odpowiedzialne za gnicie, sinizna i pleśń mogą z czasem stworzyć warunki sprzyjające gniciu. Jak widzieliśmy, bielenie drewna sprawia, że staje się ono bardziej wodochłonnetutajco stwarza warunki do rozwoju zgnilizny. Forma jest również wodolubny i utrzymuje wysoką wilgotność powierzchniową, która może uszkodzić drewno.

Miejsca, w których istnieje ryzyko wystąpienia pleśni w domu. Uważaj na miejsca o wysokiej wilgotności!

Grzyby gnijące w drewnie potrzebują wilgotności drewna powyżej 20%, aby się rozwijać. Nie jest to warunek trudny do spełnienia w niektórych obszarach domu. Dlatego też należy zwracać uwagę na drewno w kuchni lub łazience, parapety i ramy okienne i drzwiowe, podłogi, panele i belki na poddaszu lub w piwnicy, a także obszary, w których tworzy się kondensacja z powodu słabej izolacji ścian. Niestety, w wielu sytuacjach grzyby nie pojawiają się na widocznej powierzchni drewna, ale rosną w ukrytych obszarach, co bardzo utrudnia ich natychmiastowe wykrycie.

Jeśli wiesz, że masz takie podatne na grzyby miejsca, sprawdzaj je częściej i szukaj oznak grzyba:

• ciemniejsze lub jaśniejsze plamy na drewnie
• dziwne pęknięcia lub rozłupania drewna
• gąbczasty lub przypominający pajęczynę wygląd.

Jeśli zauważysz takie oznaki, sprawdź wytrzymałość drewna, delikatnie naciskając je śrubokrętem lub innym metalowym przedmiotem. Jeśli drewno ugina się bardzo łatwo, może być zainfekowane.

Aby uniknąć konieczności wymiany całego drewna, należy podjąć działania natychmiast po wykryciu takich oznak. Na początku możesz nadal leczyć, aby wyeliminować grzyby. Zabiegi mogą wymagać powtórzenia, ponieważ grzyby są odporne i umierają z trudem. Często, nawet jeśli wydaje się, że problem został rozwiązany, może on pojawić się ponownie z powodu zarodników rozprzestrzeniających się w okolicy, które znajdują sprzyjające warunki do wzrostu. Upewnij się, że źródło wody zostało usunięte, a obszar jest dobrze wentylowany, aby drewno mogło wyschnąć.

Jeśli drewno wydaje się poważnie uszkodzone, najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest jego wymiana, ponieważ ma to wpływ na jego wytrzymałość. Jeśli drewno jest częścią konstrukcji nośnej domu, należy skonsultować się ze specjalistą. Wymienione drewno należy zabezpieczyć środkami grzybobójczymi, aby zapobiec rozwojowi grzybów.

Ważne zasady dotyczące projektów drewnianych na zewnątrz. Gatunki odporne na gnicie

Na zewnątrz ryzyko gnicia drewna jest jeszcze większe. Woda deszczowa, spływy z poziomu gruntu, wilgoć w ziemi i w powietrzu to źródła wzrostu wilgotności drewna. Dlatego konstrukcje zewnętrzne muszą być wykonane w taki sposób, aby uniknąć wchłaniania wody i wzrostu wilgotności drewna. W tym celu należy wybrać odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne i gatunki.

Jakie są odpowiednie konstruktywne rozwiązania? Takie, w których:

• drewno nie ma bezpośredniego kontaktu z glebą
• woda spływa po drewnie i nie rozpryskuje się
• drewno jest zabezpieczone odpowiednimi materiałami, aby zapobiec przenikaniu wody
• powietrze może łatwo cyrkulować, dzięki czemu mokre drewno może uzyskać kolor drewna tak szybko, jak to możliwe
• W miarę możliwości drewno jest chronione przez markizy.

Ważny jest również wybór gatunku. Niektóre rodzaje drewna mają naturalną odporność na gnicie ze względu na wysoką zawartość pewnych substancji o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych (polifenole, flawonoidy itp.). Tecipe, akacja, larice, cedr czerwony są takimi twardymi gatunkami drewna. Trwałość jest zawsze związana z twardzielą, biel jest znacznie słabsza i mniej odporna. Odporność na gnicie doprowadziła do podziału rodzajów drewna na pięć klas. Więcej informacji na temat klas odporności na gnicie i gatunków reprezentatywnych dla każdej z nich można znaleźć na stronie tutaj.

Aby zwiększyć odporność na gnicie, drewno można poddać obróbce z użyciem wysokiej temperatury i ciśnienia. Zmienia to jego strukturę i czyni drewno wysoce odpornym na gnicie bez pomocy ochrony powierzchniowej. Kebony, Accoya lub drewno poddane obróbce cieplnej (Thermowood) są takimi zmodyfikowanymi gatunkami, które przetrwają dziesięciolecia na zewnątrz.

Mam nadzieję, że powyższe informacje okażą się pomocne. Jeśli miałeś problemy z takimi grzybami, opowiedz nam o swoich doświadczeniach. Byłoby interesujące dowiedzieć się, jak pozbyłeś się problemu. A jeśli masz jakieś pytania lub wątpliwości, zostaw je poniżej w przeznaczonym do tego miejscu. Na pewno odpowiem.